Binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alim satım ve kiraya verme ile ilgili is ve işlemlerde Enerji Kimlik Belgesi düzenlenmiş olması şartı aranır.

5 Aralık 2008 tarihli 27075 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği, yeni ve 1.000 m²’den büyük mevcut binaların Enerji Kimlik Belgesi (EKB) almasını yasal olarak zorunlu kılmaktadır. Bir binaya Enerji Kimlik Belgesi verilebilmesi için öncelikle o binanın Bina Enerji Performansı (BEP) hesaplanmalıdır.

Nedir bu Enerji Kimlik Belgesi?

Asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgedir. Enerji Kimlik Belgesi düzenleme

tarihinden itibaren 10 yıl geçerlidir. Bu sürenin sonunda Enerji Kimlik Belgesi (EKB) hazırlanılacak bir rapor doğrultusunda yeniden düzenlenir. Enerji Kimlik Belgesi, enerji kimlik belgesi vermeye yetkili kuruluş tarafından hazırlanır ve ilgili idarece onaylanır. Bu belge, 1.000 m²  ve üzerinde olan yeni binalar için yapı kullanma izin belgesinin ayrılmaz bir parçasıdır. 1.000 m² ve üzerinde olan mevcut binalar için ise 2017 yılına kadar alınması zorunludur.

Enerji Kimlik Belgesi;

• Bina ile ilgili genel bilgiler,
• Düzenleme ve düzenleyen bilgileri,
• binanın kullanım alanı (m²),
• binanın kullanım amacı,
• binanın ısıtılması, soğutulması, iklimlendirmesi, havalandırması,
• aydınlatması ve sıhhi sıcak su temini için kullanılan enerjinin
• miktarı (kWh/yıl),
• Tüketilen her bir enerji türüne göre yıllık birincil enerji miktarı (kWh/yıl),
• binaların kullanım alanı basına düsen yıllık birincil enerji tüketiminin,
• A ile G arasında değişen bir referans ölçeğine göre sınıflandırılması,
• Nihai enerji tüketiminin oluşturduğu sera gazlarının kullanım alanı
• basına yıllık miktarı (kg CO₂/m²-yıl),
• binaların kullanım alanı basına düsen yıllık sera gazi saliminin,
• A ile G arasında değişen bir referans ölçeğine göre sınıflandırılması (kg CO2/m²-yıl),
• Birincil enerji tüketimine göre, belirlenen enerji sınıfı,
• Nihai enerji tüketimine göre, belirlenen sera gazları emisyonu sınıfı gösterilir.

Enerji Kimlik Belgesinin bir nüshası bina sahibi, yöneticisi, yönetim kurulu ve/veya enerji yöneticisince muhafaza edilir, bir nüshası da bina girişinde rahatlıkla görülebilecek bir yerde asili bulundurulur.

Ayrıca bina veya bağımsız bölüm satıldığında veya kiraya verildiğinde, mal sahibi tarafından alici veya kiracıya binanın Enerji Kimlik Belgesi de verilir.

Enerji Kimlik Belgesi, binanın yıllık enerji ihtiyacının değişmesine yönelik herhangi bir uygulama yapılması halinde bu Yönetmeliğe  uygun olacak şekilde yenilenir.

Enerji Kimlik Belgesi, binanın tamamı için hazırlanabileceği gibi,  isteğe bağlı olarak, kat mülkiyetini haiz her bir bağımsız bölüm veya farklı kullanım alanları için ayrı ayrı düzenlenebilir.

Hesaplarda kullanılan yüzey alanlarının elde edilme yöntemi, enerji dönüşüm katsayıları, nihai enerjilerin birincil enerjiye dönüştürülmesi ve enerji tüketimleri ölçeği, nihai enerji tüketimleri, sera gazi emisyonlarına dönüştürme katsayıları ve karbondioksit emisyonu, Enerji Kimlik Belgesinin ekleri olarak proje kapsamında hazırlanır.

BİNALARDA ENERJİ KİMLİK BELGESİ (EKB)NEDİR?

5627 şayili Enerji Verimliliği Kanunu” ve buna bağlı olarak çıkartılan “Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği” ne göre,  binalarda enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına, enerji israfının önlenmesine ve çevrenin  korunmasını sağlamak için, asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgedir.

Enerji Kimlik(EKB), Aşağıda belirtilen yapıların dışında tüm binalarda kullanılacaktır.

Planlanan kullanım süresi iki yıldan az olan binalar, Toplam kullanım alanı 50 m2’nin altında olan binalar, Seralar, Atölyeler, Münferit olarak inşa edilen ve ısıtılmasına, soğutulmasına gerek duyulmayan depo, ardiye, ahir, ağıl gibi binalar, Mücavir alan dışında kalan ve toplam inşaat alanı 1.000 m2’den az olan binalar. İlgili idareler, Enerji kimlik belgesi düzenlemeye yetkili kuruluşlar, Yatırımcı kuruluşlar, Bina sahipleri, Bina yöneticileri veya enerji yöneticileri, İsletmeci kuruluşlar, İşveren veya temsilcileri, Tasarım ve uygulamada görevli mimar ve mühendisler, Uygulayıcı

yükleniciler ve üreticiler, binanın yapılmasında, kullanılmasında ve enerji kimlik belgesi düzenlenmesinde görev alan müşavir, danışman, proje kontrolü yapan gerçek veya tüzel kişiler, enerji kimlik belgesi düzenlemeye yetkili kuruluşlar, denetleme kuruluşları ve isletme yetkilileri, görevli, yetkili ve sorumludur.

Projenin eksik veya hatalı olması veya standartlara uygun olmaması halinde, proje müellifleri; yapımın eksik veya

hatalı olması veyahut standartlara uygun olmaması halinde ise, varsa yapı denetim kurulusu ve yüklenici

veya yapımcı firma, yetkileri oranında sorumludur.  Sistemin uygun çalışmaması isletmeden kaynaklanıyor ise,

bina sahibi, yöneticisi veya varsa enerji yöneticisi veya isletmeci kuruluş doğrudan sorumlu olur. İlgili idareler, sorumluluğun takip, tespit ve gereğinin yerine getirilmesi hususunda görevli ve yetkilidir.

İlgili idareler ve enerji kimlik belgesi düzenlemeye yetkili kuruluşlar, projelerin ve uygulamaların bu Yönetmelik hükümlerine uygun olup olmadığını denetler.

Bu Yönetmeliğe uygun tasarım ve uygulaması yapılmayan binalara yapı ruhsatı veya yapı kullanım izin belgesi verilmesi durumunda, ilgili idareler, enerji kimlik belgesi düzenlemeye yetkili kuruluşlar ve varsa yapı denetim kuruluşları sorumlu olur.

Enerji Kimlik Belgesi düzenleme tarihinden itibaren 10 yıl süre ile geçerlidir.

Enerji Kimlik Belge, enerji kimlik belgesi vermeye yetkili kuruluş tarafından hazırlanır ve ilgili idarece onaylanır.

Bu belge, yeni binalar için yapı kullanma izin belgesinin ayrılmaz bir parçasıdır. Enerji Kimlik Belgesinin bir nüshası bina sahibi, yöneticisi, yönetim kurulu ve/veya enerji yöneticisince muhafaza edilir, bir nüshası da bina girişinde rahatlıkla görülebilecek bir yerde asili bulundurulur.

Enerji Kimlik Belgesi, binanın yıllık birincil enerji ihtiyacının değişmesine yönelik herhangi bir uygulama yapılması halinde, bu Yönetmeliğe uygun olacak şekilde bir yıl içinde yenilenir. Enerji Kimlik Belgesinin, binanın tamamı için hazırlanması şarttır.

Ayrıca, isteğe bağlı olarak, kat mülkiyetini haiz her bir bağımsız bölüm veya farklı kullanım alanları için

ayrı ayrı düzenlenebilir. Enerji kimlik belgelerinin düzenlenmesinden, yetkili kurulusun ilgili personeli ve yetkili kuruluş adına kurulusun sahibi veya yöneticisi müteselsilin sorumludur. Binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alim, satım ve kiraya verme ile ilgili is ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş olması şartı aranır.

binanın veya bağımsız bölümün satılması veya kiraya verilmesi safhasında, mal sahibi enerji kimlik belgesinin bir suretini alıcıya veya kiracıya verir.

Mevcut binalar ve inşaatı devam edip henüz yapı kullanım izni almamış binalar için Enerji Verimliliği Kanununun yayımı tarihinden itibaren on yıl içinde (02.05.2017 tarihine kadar ) Enerji Kimlik Belgesi düzenlenir. (Alim-satım ve kiralama işlemi olursa hemen düzenlenir.) binaların enerji performansı nasıl belirlenir?

Bir binanın enerji performansının belirlenmesi;

a) binanın m2 basına düsen yıllık enerji tüketiminin belirlenmesi,

b) Bu değere göre CO2 saliminin hesaplanması,

c) Bu değerlerin referans bir bina’nınki ile kıyaslanması,

d) Kıyaslama sonucuna göre binanın A-G arası bir enerji sınıfına yerleştirilmesi ile gerçekleşir.

 

Bina Enerji Performansı Hesaplama Yöntemi nedir?

Bina enerji performansı hesaplama yöntemi (BEP-HY),

a) binanın enerji tüketimine etki eden tüm parametrelerin, binaların enerji verimliliğine etkisini değerlendirmek,

b) Enerji performans sınıfını belirlemek için geliştirilmiştir.

Hesaplama yöntemi,

Konutlar, Ofisler, Eğitim binaları, Sağlık binaları, Oteller ile Alışveriş ve ticaret merkezleri Gibi bina tipolojilerindeki mevcut ve yeni binaların enerji performansını değerlendirmek için kullanılır.

Bu hesaplama yöntemi;

Proje aşamasındaki binalar için çeşitli tasarım alternatiflerinin enerji performanslarının karsılaştırılması,

Mevcut ve yeni yapılacak binaların enerji performansının standartlaştırılmış seviyesinin gösterilmesi, Mevcut binalarda enerji ihtiyacının hesaplanması yolu ile enerji verimliliği tedbirlerinin uygulanması ve uygulanmaması durumlarının değerlendirilmesi, Bu hesaplama yöntemi, bina enerji performansını değerlendirirken; binaların ısıtılması ve soğutulması için binanın ihtiyacı olan net enerji miktarının hesaplanmasını, Net enerjiyi karşılayacak kurulu sistemlerden olan kayıpları ve sistem verimlerini de göz önüne alarak binanın toplam ısıtma-sogutma enerji tüketiminin belirlenmesini, Havalandırma enerjisi tüketiminin belirlenmesini, Binalarda günışığı etkileri göz önüne alınarak, günışığından yararlanılmayan süre ve günışığının etkili olmadığı alanlar için aydınlatma enerji ihtiyacının ve tüketiminin hesaplanmasını, sıhhi sıcak su için gerekli enerji tüketiminin hesaplanmasını kapsamaktadır.

Bu hesaplama yöntemi ilgili AB standartları ile, gerekli görülen durumlarda ASHRAE ve Türk standartlarından yararlanılarak oluşturulmuştur Hesaplama yöntemi, “basit saatlik dinamik yöntem”dir.

Basit saatlik dinamik yöntem, binanın ısıtma-sogutma için gereken net enerji ihtiyacını ve bu ihtiyacın karşılanacağı

sistemlerin tüketimini saatlik olarak hesaplar.

Hesaplama sonucunda ne olur?

Hesaplama sonucunda, binanın yıllık Isıtma soğutma sıcak su aydınlatma Havalandırma Tüketimleri birincil enerji olarak belirlenir. Bu tüketim değerlerine bağlı olarak CO2salimi hesaplanır. Yenilenebilir enerji kaynakları kullanımı hesaba katılmaktadır. binanın hesaplanan enerji tüketim miktarı ve CO2 Salimi, referans binanın değerleriyle karsılaştırılır.

Referans bina nedir?

A. Yeri ve İklim Verileri

Ayni iklim verileri kullanacak

Ayni yönlendirmeye sahip olacak

Gerçekte yapılacak ve enerji kimlik belgesi düzenlenecek bina ile ayni yerde ve ayni yönde planlanacak, hesaplama programı ayni özellikler için hem gerçek hem de referans bina için tek seferde girilen veriler için iki kez çalışacak, Bina ayni yerde olduğu için bulunduğu yerin iklim verileri hem gerçek hamda referans bina için geçerli olacak.

B. GEOMETRİ

Plan ve çatı tipleri ayni olacak

Kat şayisi ve toplam alanı ayni olacak

Gerçekte yapılacak ve enerji kimlik belgesi düzenlenecek bina ile ayni geometri de planlanacak, hesaplama programı ayni özellikler için hem gerçek hem de referans bina için tek seferde girilen veriler için iki kez çalışacak, Gerçekte yapılacak ve enerji kimlik belgesi düzenlenecek bina ile ayni katsayısı ve toplamalarına sahip planlanacak, hesaplama programı ayni özellikler için hem gerçek hem de referans bina için tek seferde girilen veriler için iki kez çalışacak,

C. Bina kabuğu

Opal ve saydam bileşenler TS825 zorunlu standardına uygun olacak. Referans bina kabuğu minimum TS825 standardına uygun olacaktır. Gerçekte yapılacak ve enerji kimlik belgesi düzenlenecek bina kabuğu ise TS825 standardının minimum değerinden daha iyi olmasının önünde herhangi bir engel yoktur.

D. Mekanik sistemler

Yasal mevzuatların izin verdiği minimum verim değerlerine ve tanımlanan sistem özelliklerine sahip olacak Referans bina ısıtma sisteminde yakıt olarak doğalgaz seçilmiştir, Referans binada, merkezi ısıtma sistemi seçilmiştir, Referans bina sistem verimleri yasal mevzuatların (yönetmelik ve standartların) izin verdiği minimum verim ve etkenlik değerleri seçilmiştir, Referans konut binasında havalandırma doğal havalandırma seçilmiştir, Referans konut dişi binalar da havalandırma mekanik seçilmiştir. Referans konut binasında soğutma sistemi bireysel sistem olarak seçilmiştir,

Referans konut dişi binada soğutma sistemi merkezi sistem olarak seçilmiştir. Mevcut veya tasarlanmış-herhangi-bir sistemin, net enerji ihtiyacı olmasına rağmen bulunmaması durumunda, sistem karakteristikleri referans bina ile ayni alınır. Mevcut veya tasarlanmış-herhangi-bir sistemin, hesaplanan net enerji ihtiyacı karsısında yetersiz kalması durumunda, ihtiyacın karşılanamayan kısmini karşılamak üzere, hayali bir sistem atanır. Bu hayali sistemin özellikleri, referans binadaki ilgili sistem ile aynidir.

E. aydınlatma sistemi

aydınlatma için tanımlanan minimum parametrelere sahip olacak Ele alınan hacmin aydınlatma sistemi direkt kabul edilir. Hacimler de duvarların ışık yansıtma katsayısı (D)%50, tavanın ışık yansıtma katsayısı (T)%70 olarak belirlenmiştir. Yapma aydınlatma sisteminde kullanılan lambaların:

*konut binaları için %30’unun kompakt flüoresan lamba ve %70’inin enkandesan lamba;

*ticari binalarda %70’inin tüp flüoresan lamba ve %30’unun enkandesan lamba olarak kabul edilmiştir.

Aygıt tipi D grubu IP2X normal aygıt olarak seçilmiştir, bakim faktörü (MF) değeri %67’dir.

Gün ışığı geçişinin zayıf ve yapma aydınlatma sistemi kontrolünün manüel olması durumunda gerçeklesen Gün ışığı Bağımlılık Faktörü (D değeri) için hacim türüne bağlı olarak yer alan tanımlı değerler aşağıdaki tabloda verilmiştir. Asil binada ise D değeri hesaplanarak elde edilir