BINA VE TESISATTA ISI YALITIMI

Yapıların uzun yıllar boyunca değerini koruması ancak, yapı iyi tasarlanmışsa, iç ve dış etkenlerden doğru biçimde korunmuşsa gerçekleşebilir. Yapıların iç ve dış etkenlerden dogru biçimde korunması; yalıtım ile sağlanabilir. Yalıtım sistemlerinin esas amacı; yapı bileşenleri ve taşıyıcı sistemi dış etkenlerden koruyarak; kullanım amacına uygun sağlik ve konfor şartlarının yapı içerısınde hüküm sürmesini sağlamaktir. Bina içerısınde konforlu yaşam koşullarının oluşturulması insan sağlığı için ne kadar önemli ise yapının dış etkenlere karşi korunmasi da; içerısınde yaşadiğimiz, sağlam ve uzun ömürlü olmasını beklediğimiz yapılar için ayni öneme sahiptir.

1. BİNALARDA ISI YALITIMI

Dünya üzerindeki birincil enerji kaynaklarının hızla tükenmesi üzerine gelişmis ülkeler başta olmak üzere tüm ülkeler enerji ihtiyaçlarını kontrol altına alma ve enerjiyi etkin kullanma yöntemleri geliştirmişlerdir. Ülkemizde de; başta sanayi ve konut sektörlerinde olmak üzere, enerji tüketimleri her geçen yıl artmaktadir. Konutlarda kullanılan enerjinin büyük bir kısmı ısıtma ve soğutma amaçlı olarak tüketilmektedir. Söz konusu bu enerjinin; etkin kullanılması, ısı yalıtımı ile sağlanabilir. Bina zarfı, binanın iç ortamını dış ortamdan ayıran yapı elemanlarını kapsar. Duvarlar, pencereler, kapılar, döşeme, tavan ve çatı, bina zarfıni olusturur. Genel olarak; farklı sıcaklıktaki iki ortam (dış hava – yasanan mahaller) arasındakı ısı geçişini azaltmak için yapılan işlemlere ısı yalıtımı denir.

1.1. Duvarlar: Enerji verimliliği için ısı kaybeden dolgu duvar ve kolon, kiriş, lento, hatıl vb. tüm taşıyıcı duvarlara ısı yalıtımı yapılmalıdır. Duvarlarda yalıtım içten (duvarın iç yüzünden) veya diştan (duvarın dış yüzünden) yapılabilir. Bunun için çeşitli ısı yalıtım malzemeleri ve detayları uygulanabilir.

1.2. Pencereler: Pencerelerde ısı kaybı açısından en önemli özellik, ısı geçirgenlik katsayılarıdır. (U değeri). Binalarda kullanılacak pencerelerin ısı geçirgenlik katsayıları TS 825’e uygun olmalıdır. Isı kazançlarının ve soğutma yüklerinin kontrol altına alınabilmesi için ise pencerelerde kullanılan camların güneş enerjisi geçirgenliği dikkate alınmalıdır. Pencereler, kış mevsiminde güneşin mahal içerisine girişini arttirmali, yaz mevsiminde azaltmalidir. Bunun için pencere sistemlerinde çift camlar, low-e kaplı çift camlar, güneş kontrol kaplamalı camlar ile yalıtımlı doğramalar kullanilmalidir.

1.3. Tavan, Çatı ve Döşemeler: Binalarda duvarlar ve pencerelerden sonra en fazla ısı kaybı / kazancı olan bölümler, tavan / çatı ve döşemelerdir. Isı kaybeden bu bölümlere de çatının kullanım durumu, eğimi, konstrüksiyonu, döşemelerde ise uygulama yapılan döşeme türü, malzemelerin yük taşıma kapasitesi vb. faktörler göz önüne alinarak ısı yalıtımı yapılmalıdır. Bu amaçla çatı ve döşemelerde ihtiyaca göre tasarlanmış farklı detaylar için çesitli ısı yalıtım malzemeleri uygulanabilir.

BINA VE TESISATTA ISI YALITIMI

Isı yalıtım (dış cephe mantolama) malzemeleri; ısı kayıp ve kazançlarının azaltılmasında kullanılan, düşük kalınlıklarda

enerji tasarrufu sağlamak amacıyla üretilmiş yüksek ısıl dirence sahip özel ürünlerdir. Isı yalıtım malzemelerinin en temel özelliği ısı iletim katsayılarının (λ) düşük olmasıdır.

Aşağida binalarda kullanilan ısı yalıtım malzemeleri ve bu malzemelerin ürün standartları verilmistir.

• Camyünü, TS 901-1 EN 13162

• Taşyünü, TS 901-1 EN 13162

• Ekspande Polistiren (EPS), TS 7316 EN 13163

• Ekstrude Polistiren (XPS), TS 11989 EN 13164

• Poliüretan (PUR), TS EN 13165

• Fenol Köpüğü, TS EN 13166

• Cam Köpügü, TS EN 13167

• Ahsap Yünü Levhalar, TS EN 13168

• Genleştirilmiş Perlit (EPB), TS EN 13169

• Genleştirilmiş Mantar(ICB), TS EN 13170

• Ahşap Isı Levhaları, TS EN 13171

Isı Yalıtım Malzemeleri Ürün Standardı Binalarda Isı Yalıtım Uygulanmasi İle;

• Isıtma ve sogutma amaçlı tüketilen yakıt miktarının azalması,

• Hava kirliliğinin azalması,

• Sağlıklı ve konforlu bir ortam oluşması sonucunda sağlık giderlerinin azalması,

• Yapı bileşenlerinin yoğuşma sonucu korozyona uğraması önlenerek binanın korunması sağlanir.

BINA VE TESISATTA ISI YALITIMI

Enerji verimliliği için binadaki ısıtma, sogutma veya sıcak su tesisatlarına mutlaka ısı yalıtımı yapılması gereklidir. Tesisatlarda kullanılabilecek çeşitli ısı yalıtım malzemeleri bulunmaktadir. Tesisatlarda enerji verimliliği için ayrıca; verimli ısıtma ve sogutma sistemleri tercih edilmeli ve otomatik kontrol teknolojilerinden faydalanılmalıdır. Tesisatta ısı yalıtımı; genel olarak sıcak hatlarda ısı kaybını soğuk hatlarda ise ısı kazancını önlemek için alınması gereken tedbirler

olarak tarif edilir. Tesisat yalıtımı ile enerji kayıp veya kazançları dışında, hatti olusturan borularin yoğuşma sebebiyle korozyona uğraması önlenir. Tesisatlarda yoğuşma; ısı yalıtımı yapılmaz veya yetersiz yapılırsa yüzeyde ya da ısı yalıtım malzemesinin buhar difüzyon direnç katsayısının (μ) yetersiz olması durumunda önlem alınmaz ise yalıtım malzemesinin içinde olur. Tesisat yalıtımında kullanılan malzemeler ve bu malzemelerin ürün standartları aşağida verilmistir.

• Camyünü, TS 7232, prEN 14303

• Taşyünü, TS 7232, prEN 14303

• Elastomerik Kauçuk (FEF) prEN 14304

• Cam Köpüğü (CG) prEN 14305

• Kalsiyum Silikat (CS) prEN 14306

• Ekstrüde Polistiren (XPS) prEN 14307

• Poliüretan (PUR / PIR) prEN 14308

• Ekspande Polistiren (EPS), prEN 14309

• Polietilen Köpük (PEF), prEN 14313

• Fenolik Köpük prEN 14314

Isı Yalıtım Malzemeleri Ürün Standardi

2. TESİSAT YALITIMI

Tasarımdan, uygulamaya kadar tüm yönleri ile bir uzmanlık dalı olan yalıtımın ana unsurları “doğru detay”, “nitelikli malzeme” ve “sağlıklı uygulama” dır. Binalarda enerji verimliliği ile ilgili olarak TS 825 “Binalarda Isı Yalıtımı Kuralları” standardı; 29 Nisan 1998 tarihinde revize edilerek tavsiye niteliğinde yayımlanmıştır. Daha sonra standardın 14 Haziran 1999 tarih ve 23725 sayılı resmi gazetede yayımlanması ve bu standardın paralelinde hazırlanan “Binalarda Isı Yalıtımı Yönetmeliği”nin 08 Mayis 2000 tarih 24043 sayılı resmi gazetede yer alması ile TS 825 standardı 14 Haziran 2000 tarihinden itibaren uygulaması zorunlu standart olarak yürürlüğe girmiştir. 14 Haziran 2000 tarihinden sonra yapılan binalar; bu standardın ve yönetmeliğin koşullarına uymak zorundadır. 12 Agustos 2001 tarih ve 24491 sayılı resmi gazete ile yayımlanan “Yapı Denetimi Uygulama Usul ve Esaslari Yönetmeligi” ile ısı yalıtımı uygulamalarının denetimi, yapı denetim kuruluslarina verilmistir.